افسردگی بعد از زایمان

افسردگی بعد از زایمان

بعضی از ما، بعد از به دنیا آمدن کوچولوی قشنگ‌مان احساس ناراحتی می‌کنیم. باید بدانیم که این إحساس فقط مختص ما نیست و مادر‌های دیگری هم هستند که افسردگی بعد از زایمان (Postpartum Depression) یا PPD را تجربه می‌کنند، البته تقریباً همه‌ی ما مادر‌های جوان با مشکلات هورمونی و کم‌خوابی دست و پنجه نرم می‌کنیم که می‌تواند منجر به افزایش استرس و کج‌خلقی شود، اما مادرانی وجود دارند که این احساسات را به طور شدیدتر و به شکل افسردگی بعد از زایمان تجربه می‌کنند. گرچه تشخیص این بیماری کمی سخت است، اما می‌توانیم با رعایت نکاتی آن را درمان کنیم. بنابراین اگر حس می‌کنیم افسردگی اجازه نمی‌دهد از این مرحله‌ی جدید از زندگی‌مان نهایت لذت را ببریم، می‌توانیم با مراجعه به متخصص روانشناسی، مراقبت بهتری از خودمان و کوچولوی دوست داشتنی‌مان داشته باشیم.

افسردگی بعد از زایمان چیست؟

افسردگی بعد از زایمان یک بیماری جدی است که  مادرانی که به تازگی کودک دلبندشان را به دنیا آورده‌اند را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگرچه افراد، افسردگی بعد از زایمان را به طور متفاوتی تجربه می‌کنند، اما به طور کلی این بیماری با نشانه‌هایی مثل احساس غم عمیق، بی‌تفاوتی نسبت به شرایط و از دست دادن علاقه نسبت به زندگی یا کودک همراه است. در ادامه در مورد نشانه‌های این بیماری به طور مفصل‌تر صحبت خواهیم کرد.

افسردگی بعد از زایمان از چه زمانی شروع می‌شود؟

این حالت روحی ممکن است در سال اول بعد از تولد کودک، در هر زمانی رخ دهد اما معمولاً، بین یک هفته تا یک ماه بعد از زایمان ظاهر می‌شود. در مادرانی که پیش از زایمان تجربه‌ی افسردگی داشته‌اند، ممکن است بعد زایمان نیز آن را دوباره تجربه کنند.

افسردگی بعد از زایمان چقدر طول میکشد؟

نشانه‌های افسردگی ممکن است تا ماه‌ها یا حتی سال اول بعد از زایمان همراه ما باشد.

نشانه‌های افسردگی بعد از زایمان

زمان‌هایی هست که می‌دانیم یک جای کار می‌لنگد اما آن را به عنوان افسردگی بعد از زایمان نمی‌پذیریم، چرا که خیلی از ما مادران درک درستی از افسردگی نداریم و با خود می‌اندیشیم  که یک فرد افسرده می‌خواهد به خود یا اطرافیانش آسیب بزند. بنابراین برای خود نتیجه‌گیری می‌کنیم که دچار افسردگی بعد از زایمان نشده‌ایم.

باید به خاطر بسپاریم که هر نوع از افسردگی، از جمله PPD، لزوماً شامل افکار خودآزاری یا خودکشی نیست. نشانه‌های افسردگی بعد از زایمان می تواند شامل موارد زیر باشد:

• گریه
• زود رنجی
• اختلالات خواب (نمی‌توانیم به خواب برویم یا می‌خواهیم کل روز را بخوابیم)
• مشکل در تغذیه ( بی‌اشتهایی یا اشتهای بیش از حد)
• احساس غم ، ناامیدی یا درماندگی مداوم
• اضطراب شدید
• مشكل در انجام وظایف‌مان در خانه یا محل كار
• از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً از آن‌ها لذت می‌بردیم
• انزوای اجتماعی
• احساس بی ارزشی و مادر بدی بودن
• ناتوانی در مراقبت از خود یا کودک
• نگرانی بیش از حد در مورد سلامتی کودک
• داشتن افکار ترسناک یا وسواسی درباره کودک
• داشتن احساسات منفی نسبت به کودک یا علاقه کم به او
• ترس از تنها بودن با کودک

ممکن است خوشحال نبودن ما از به دنیا آمدن کودک دلبندمان باعث احساس گناه یا شرمندگی در ما شود. همچنین گاهی خودمان را مقصر می‌دانیم وفکر قضاوت دیگران، ترس زیادی در ما به‌وجود می‌آورد. همه‌ی این موارد دست به دست هم می‌دهند تا در مورد احساسات‌مان صحبت نکنیم و نشانه‌های بالا را نادیده بگیریم.

لازم است بدانیم که افسردگی پس‌ از زایمان هرگز تقصیر ما نیست، هیچ ارتباطی با کارهایی که انجام داده یا نداده‌ایم ندارد و ممکن است برای هر مادری اتفاق بیافتد. همچنین بهتر است در چنین شرایطی امیدوار باشیم که دیگران این موضوع را درک می‌کنند و در این راه، ما را دلسوزانه همراهی خواهند کرد.

گاهی فکر می‌کنیم در صورتی که احساسات‌مان را با دیگران در میان بگذاریم، فرزندمان را از ما دور خواهند کرد اما واقعیت چنین نیست. تنها هدف پزشکان و سایر متخصصان، کمک‌رسانی به ما برای مراقبت بهتر از خود و کوچولوی عزیزمان است.

چه عواملی باعث افسردگی بعد از زایمان می‌شود؟

دلایل افسردگی بعد از زایمان همچنان ناشناخته است البته اعتقاد بر این است که تغییرات هورمونی پس از زایمان، نشانه‌های این بیماری را تحریک می‌کند. همچنین سابقه قبلی افسردگی، از جمله افسردگی در دوران بارداری، خطر ابتلا به این نوع افسردگی را افزایش می‌دهد.

تغییرات مهم زندگی بعد از زایمان نیز می‌تواند نقش مؤثری در بروز افسردگی داشته باشد. از جمله این تغییرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• احساس دستپاچگی زیاد از به دنیا آمدن نوزاد
• کمبود خواب
• دیدگاه غیرواقعی نسبت به مادر شدن
• استرس ناشی از تغییر در برنامه‌های روزمره خانه و محل کار
• احساس عدم رضایت از تغییرات ایجاد شده در بدن
• کشمکش با هویت جدیدمان

راه‌های جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان

یادمان باشد که افسردگی بعد از زایمان تقصیر ما نیست و راهکار مشخصی برای جلوگیری از آن وجود ندارد اما چندین راهکار برای قبل و بعد از به دنیا آمدن کودک وجود دارد که می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش شدت علائم افسردگی پس از زایمان داشته باشد. مهم‌ترین این روش‌ها عبارتند از:

• با مطالعه خودمان را برای دوران حاملگی، زایمان و مراحل بعد از آن آماده کنیم.
• از دیگران کمک بگیریم و در مورد مسائلی که ما را آزار می‌دهد، صحبت کنیم.
• به اندازه کافی بخوابیم.
• تغذیه مناسب داشته باشیم و ورزش کنیم.
• با دوستان‌مان وقت بگذرانیم و روابط‌مان را حفظ کنیم.
• قبل از زایمان به متخصص روانشناسی مراجعه کنیم (مخصوصا اگر سابقه‌ی افسردگی داریم)

حرف آخر

مادران زیادی از افسردگی بعد از زایمان رنج می‌برند. این نوع افسردگی مانع از لذت بردن از دوران شیرین پس از زایمان شده و باعث احساس غمی عمیق در قلب‌مان می‌شود. ما مادران ممکن است خودمان را بابت احساسات‌مان سرزنش کنیم و از ترس قضاوت دیگران، از این بیماری صحبتی نکنیم. در چنین شرایطی کافی‌ست که به یک متخصص روانشناسی مراجعه کنیم و مطمئن باشیم با درمان هر چه سریع‌تر این افسردگی، می‌توانیم لحظه‌های دلنشین‌تری را در کنار کودک‌مان تحربه کنیم.